Бізде АЭС құрылыс жобасына қатысты әлі де болса екіжақты көзқарас аз емес. Дегенмен соңғы уақытта қолдаушылар қатары көбейіп келеді. Қазіргі күні экономиканы алға қарай жылжыту үшін бар мәселе электр қуатына байланысты болып тұрғанына халықтың көзі жеткендей. Мамандар зерттеуінше бір АЭС жыл сайын орта есеппен 20 млн тоннаға дейін СО2 қалдықтардың алдын алса, 1 кг уран 100 тонна көмір немесе 60 тонна мұнайға тең энергия шығарады екен. Сонда, бұл электр станциясының қоршаған ортаны қорғауға қосқан үлесі айтарлықтай екендігіне көз жеткізуге болады. АЭС салуға өз басым қарсы емеспін. Сондықтан Қазақстанда АЭС салу туралы шешім қабылданатын уақыт келді деп ойлаймын. Болат Сенбеков - Сауран аудандық мәдениет үйінің басшысы

Инвестиция тарту жұмысын бірінші орында. Өңірде инвестициялық штаб жұмыс істейді. Әрбір инвес¬тормен жеке кездесіп, қолдап, әр жобаның түпкілікті жүзеге асуын жіті бақылап отырмыз. Барлық аудан, қала әкіміне нақты индикаторлар бекітілді. Оларды кәсіпкерлермен бірге Қытай, Аустралия, Өзбекстан елдерінің өндірістік аймақтарына іссапарға жібердік. Делегация әлемге танымал кәсіпорын, зауыттарды аралады. Алпауыт компаниялармен келісімдер жасалды. Алты жылда облыс экономикасына тартылған инвестиция 3 есе артып, 2023 жылы 972 млрд. теңгені құрады. Негізгі капиталға бағытталған қаржының басым бөлігі жеке инвестицияға тиесілі. Былтыр жоспарланған 56 инвестжоба толық іске қосылды. Экономикаға тың серпін беретін 145 жоба пулы қалыптасты. Бұл жобалар 17 мың жаңа жұмыс орнын ашып, өзіндік кірісті қосымша 100 млрд. теңгеге ұлғайтуға мүмкіндік береді. Бұл тұрғыда инвесторларға қолайлы жағдай жасауға баса мән беріп отырмыз. Біріншіден, өңірде 594 гектарды құрайтын 10 индустриялық аймақ және 580 гектардан тұратын арнайы экономикалық аймақтар бар. Онда 49 кәсіпорын жұмыс істейді. Қосым¬ша 39 жобаның құрылысы жүргізіліп жатыр. Екіншіден, шағын өндірістік парк аумағында 42 ғимарат салынып жатыр. Бірінші кезеңде 14 ғимарат құрылысы аяқталды. Жалпы құны 30,7 млрд. теңге болатын 10 жоба жос¬парланса, соның 7-еуі (24,2 млрд. теңге) іске қосылды. Олардың қатарында тоңазытқыш өндіретін «UBC group», әскери шатыр мен жиһаз өндіретін «Aqniet holding», жаңбырлатып және тамшылатып суару жүйесін шығаратын «BNK group» компания¬лары бар. Өндірістік парктің биыл аяқталатын екінші және үшінші кезеңінде 70 млрд. теңгеден астам инвестиция қаржысына өндіріс орындарын ашу жоспарланған. Осындай паркті аудандарда да салуды жоспарлап отырмыз. Мемлекет басшысының қомақты қаржы салуға дайын ¬ ірі компанияларға «бір терезе» қағидатымен жан-жақты қолдау көрсету жөніндегі тапсырмасы айрықша назарда. 2024–2027 жылдар аралығында 2,1 трлн. теңгеге 145 жобаны іске асыру жоспарланған. Оның ішінде «ПГУ Түркістан» қуаттылығы ¬926,5 МВт құрайтын бу-газ қондырғысы, «Standard Petro¬leum» мұнай өңдеу зауыты, «Қазатомпромның» күкірт қышқылын өндіру зауыты, «Казкрахмал» жүгеріні терең өңдеу зауыты бар. Мәселен, «Beibars-Bottlers» ауыз су және түрлі- түсті сусындар зауытында жылына 85–100 млн. литр өнім шығару көзделіп отыр, 100-ге жуық адам жұмыспен қамтылады. Ал, «Global textile» зауыты іске қосылғаннан кейін 10 мың тонна мақта талшығын өнді¬реді. Сонымен қатар 2000 жұмыс орны ашылмақ. «Lihua xinjang group» текстиль кластері жобасының құны – 180 млрд. теңге. Мақта кластерін дамытып, оны өңдеу, жіп иіру, мата шығару және мақта егу өндірісін жүзеге асырады. 2500-дей жұмыс орны құрылады. Зауыт ашып қана қоймай, одан шығатын тауар мен өнімді өткізуге де ерекше көңіл бөлінген. Инвестиция тарту оңай емес. Түркістан қаласында халық саны, жұмыс күші аз. Оған қоса, инвестор инфрақұрылымға, білім, медицина сапасына мән береді. Олар мамандарын әкелуі үшін балаларына шет тілінде білім беретін бәсекелі мектеп іздейді. Мұндай білім ұялары өңірде жоққа тән. Сондықтан инвестор тартуда көрші елдерден екі есе көп жұмыс істеуіміз керек. Инвестиция тарту, жұмыс орындарын ашу арқылы елдің әл-ауқаты ғана жақсармайды, халықтың санасы, мәдениеті, тұрмысы көтеріледі. Сол арқылы елімізде саяси тұрақ¬тылық беки түседі.

Түйе сүтінен ұнтақ жасайтын зауыттың жұмысы қызу жүріп жатыр. Кәсіпорын тәулігіне 100 тонна түйе сүтін өңдеп, 3 түрлі өнім жасап шығарады. «Зауыт іске қосылған кезден қазіргі уақытқа дейін 200 тоннаның үстінде құрғақ сүт өндіріп шығарды. Кептірілген түйе сүті ұнтағын Қытай, Макао және Бангкок тағы басқа елдерге экспорттаймыз. Қазіргі таңда біз түйе сүтінен 3 түрлі өнім шығарып жатырмыз. Біріншісі, құрамында майы жоғары түйе сүті ұнтағы, екіншісі, аз мөлшердегі майсыздандырылған түйе сүті ұнтағы. Оның ішінде ақуыз мөлшері жоғары. Үшіншісі, майсыздандырылмаған түйе сүті ұнтағы, ол бір рет қолданатын кофе сияқты ішіндегі қалташаларда 15 грамнан бар. Ал қалған екеуі 300 грамнан сатылады», – дейді «Golden Camel» өндіріс орнының сату бөлімінің басшысы Шолпан Ерболат. Маманның айтып отырған, 300 грамдық құтыдағы ұнтақтан 3 жарым литр шұбат шығады. Орталық Азиядағы түйе сүтінен құрғақ ұнтақ шығаратын жалғыз, теңдесі жоқ зауыт Түркістан индустриалды аймағында орналасқан. Жоба 2018 жылы іске қосылған. Алайда арада пандемия басталып, шетелдік технологтарды күтуге тура келген, соның себебінен кәсіпорын 3 жыл бойы жұмысын тоқтатып қойды. Кәсіпорынды қайта іске қосу мәселесі өткен жылы облыс әкімі Дархан Сатыбалды Қытайға сапары кезінде талқыланып, онда ол Golden Camel басшылығымен кездесті. Нәтижесінде кәсіпорын іске қосылып, жоғары сұранысқа ие өнім экспорты басталды. Зауыттың жұмысы қайта жанданды. Түйе сүтін өңдейтін алпауыт кешен заманауи құралдармен толықтай жабдықталған автоматты жүйе арқылы жұмыс істейді. «Өңірдегі түйе шаруашылықтарынан жинақталған сүт алдымен өңдеу цехына жеткізіледі. Осы жерде құрамы мен майлылығы тексеріліп, сүзгіден өтеді. Арнайы қондырғымен тазаланып, залалсыздандырылады. Ең соңында біз таза сүтті келесі өндірістік цехқа жіберіп, ұнтақ шығаруға дайындаймыз. Барлығы цифрлы технологиямен басқарылады. Сүт өңделетін өндірістік цехқа арнайы киімдегі технологтардан басқа адамдар кіргізілмейді. Дайын өнімнің сапасы әлемдік стандартқа сай болуы үшін мұндағы талап та қатал», – дейді цех басшысы Хы Жы Чиаян. Зауыттың жобалық құны 7 млрд теңге болған. Оған Қытай инвесторы қаражат құйған. Қазір мұнда 70 адам еңбек етіп жатыр, оның бесеуі Қытайдан келген мамандар екен. Әзірге Азия елдеріне ғана экспортталып жатқан құрғақ шұбатты болашақта Ресей мен Еуропа елдеріне де шығарамыз деп жоспарлап отыр зауыт басшылығы. Кәсіпорын қазіргі таңда күніне 10-15 тонна шикізат өңдейді, себебі әлі толық қуаттылығына көшпеген. Аймақтағы түйе шаруашылықтары әзірге бұдан үлкен көлемдегі шикізатты өндіруге қауқары жетпейді. Түркістан облысында жалпы алғанда 50 мыңға жуық түйе бар. Оның тең жартысы сауылады. Зауыттың жұмыс істеуі өңірдегі түйе шаруашылығын дамытуға баса көңіл бөлуді талап етіп отыр. Ақтөбе, Маңғыстау облыстарынан түйе сатып алу жұмыстары жүріп жатыр. Ауыл шаруашылығы басқармасы арқылы шаруаларға 5 пайыз жеңілдікпен несие беріледі. Қазір зауыт шаруалардан шұбаттың бір литрін 900 теңгеден сатып алады. Мамандар 15 тонна сүттен бір тонна ұнтақ алынатынын айтады. Алып өндірістің Түркістан облысында ашылуы аймақтағы түйе шаруашылығының дамуына оң серпін беріп отыр. Айта кетейік, кейінгі бес жылда Түркістан облысы инвестиция тартудан көш бастап тұр. Бүгінде өңірдің экономикасына 8,1 млрд доллар қаражат құйылған, 157 жоба жүзеге асып, 10 мыңнан астам жаңа жұмыс орны ашылды.

Португалияның Мадейра аралында туристер отырған автобус апатқа ұшырап, 29 адам қаза тапты деп хабарлайды РИА Новости

Оқиға 17 сәуір кұні кешкі сағат 18:30 шамасында болған. Автобус жүргізушісі бақылаудан айырылды деп болжануда. Көлік жолдан шығып кетіп, үйдің төбесіне құлаған.

Жергілікті БАҚ автобуста 55-ке жуық адам болған деп хабарлауда.

Қаза тапқандар германиялық туристер. Автобус жүргізушісі мен гид Португалия азаматтары екен. Олар жарақаттанған, алайда жағдайларына қатысты нақты ақпарат жоқ.

Португалия премьері Антониу Кошта Twitter арқылы қайтыс болғандардың жақындарына көңіл айтқан. Ол Германия канцлері Ангела Меркельге де көңіл айтқан.

Германияның СІМ де марқұмдардың жақындарына көңіл айтты.

Прокуратура тергеуді бастап кетті. Мадейра үкіметі үш күндік аза тұту жариялады.

Ирандық боксшы қыз Садаф Хатем шаршы алаңға хиджабсыз шыққаны үшін, қамауға алынуы ықтимал

Шетелдік бақ таратқан ақпаратқа сәйкес, спортшыға ер азаматпен бірге жаттығу жасады деген айып та тағылуда.

Иранның әуесқой бокс федерациясы боксшыдан басын алып қашқан.

Басшылықтың айтуынша, спортшы қауымдастықтың мүшесі болып тіркелмегендіктен, турнирге жеке тұлға ретінде қатысыпты.

• Айта кетейік, халықаралық турнирде жеңіске жеткен алғашқы Ирандық әйел Хадем болып табылады.
• Спортшы турнир өткен Францияда қалып қойып, саяси баспана сұрауда.